berlin-Brandenburg
Brandenburger Tor (fot. GetYourGuide)

Dzisiejszym wpisem chciałabym rozpocząć serię artykułów  – poradników dla osób uczących się języka niemieckiego, ale również dla lektorów, nauczycieli. Będę dzielić się z Wami moim doświadczeniem jako osoby, która tak jak Wy kiedyś zaczynała się uczyć, ale również, jako osoby uczącej innych już ponad dziesięć lat. Dowiecie się tu, jak się uczyć, aby rzeczywiście się nauczyć. Gdzie szukać ciekawych materiałów do nauki. I oczywiście z odrobiną humoru postaram się przedstawić ciekawostki o tym języku.

 

Dziś o HV – Hörverstehen (rozumienie ze słuchu).

Czyli jak słuchać, aby usłyszeć?

Jak często, słysząc kogoś mówiącego po niemiecku, myśleliście sobie „co za szorstki język”? Zdarzyło mi się nawet usłyszeć opinię, iż j. niemiecki najlepiej nadaje się do tresowania zwierząt, bo brzmi tak stanowczo :). Tak, tak… j. niemiecki nie należy do tych najbardziej romantycznych i melodycznych. Kiedy puszczam moim uczniom, studentom piosenki o miłości w j. niemieckim, nie raz kręcą głową, stwierdzając: „Jak można wyznawać miłość w tym języku?”

Przez wszystkie lata mojego obcowania z językiem naszych zachodnich sąsiadów spotkałam się ze zdaniem, iż języka niemieckiego trudniej się nauczyć niż wszystkich innych, wyłączając oczywiście chiński, japoński… Język niemiecki zawsze przegrywał też z angielskim, który codziennie wkrada nam się do uszu i stąd cieszy się taką popularnością. Co zatem mają zrobić osoby zaczynające swoją przygodę z niemieckim? Albo już wtajemniczeni, których bolączką jest Hörverstehen (rozumienie ze słuchu)? Doświadczenie pokazuje bowiem, iż właśnie umiejętność rozumienia tego, co się do nas mówi, sprawia uczącym się niemieckiego najwięcej problemów.

Wszyscy dobrze wiedzą, iż najszybciej wyrobienie sobie umiejętności słuchania w danym języku przychodzi osobom, które przyjeżdżają do kraju danego języka, mają styczność z osobami z danego kraju lub na jakiś czas przeniosły się np. do Niemiec. Obserwując ten proces powinniśmy zatem postępować podobnie, jak w sytuacji np. przebywania przez kilka miesięcy w kraju języka, którego się uczymy, a więc słuchać j. niemieckiego jak najczęściej. Pamiętajcie, iż język to melodia, tylko wolniejsza, ma swój rytm i wpada nam w ucho tak samo jak piosenka. Poniżej kilka porad, jak skutecznie wyćwiczyć HV:

1. Wykorzystaj luki w planie dnia na krótkie słuchanie.

Prawie każdy z Was gdzieś dojeżdża – autobusem, tramwajem, samochodem. Przestawcie się zatem na niemieckie radio, wiadomości lub wrzućcie sobie na telefon kilka niemieckich piosenek. Wystarczy 10 – 15 minut rano. Nie macie czasu? Za dużo zachodu? Nie przesadzajcie. Nawet jeżeli 90 proc. wypowiedzi będzie dla Was początkowo niezrozumiałe, to Wasze ucho oswoi się z melodią języka niemieckiego, wyrobicie sobie słuch językowy. A po którymś słuchaniu będziecie dumni z siebie, że coś usłyszeliście i zrozumieliście. Możecie robić sobie ćwiczenia: starajcie się wyłapać jedno lub dwa słowa. Zapamiętać je, powtórzyć kilkakrotnie (tak jak je usłyszeliście) i potem w domu lub w pracy odnaleźć je w słowniku – ze słuchu, może początkowo z błędami, ale ćwiczenie to wytęża słuch i pomaga również w zapamiętywaniu pisowni. Bo Wasz mózg o wiele lepiej zarejestruje dane słowo i wrzuci je głębiej do pamięci nie tylko krótkotrwałej.  A wy będziecie bogatsi o nowe słówko, które przecież sami znaleźliście! Polecam stacje radiowe. Ja mam to szczęście, że mieszkam przy samej granicy. Ale osobiście polecam:

2. Korzystaj z możliwości, jakie daje internet.

Jest cała masa stron, na których można znaleźć naprawdę świetne materiały do słuchania. I co najważniejsze, są to materiały autentyczne, gdzie usłyszycie „prawdziwy” niemiecki. Pod poniższymi linkami znajdziecie strony, na których znajdują się bardzo dobre materiały do słuchania, często pogrupowane w skali trudności od A1 do C1:

  • http://www.audio-lingua.de – jest to strona ze słuchowiskami tematycznymi. Szczególnie polecam dla osób początkujących. Nagrania są krótkie i bardzo konkretne. Możecie przesłuchać sobie np. sposób w jaki należy się po niemiecku przedstawiać. Nauczyciele mogą świetnie te krótkie nagrania wykorzystać do przygotowania własnych materiałów szczególnie w grupach początkujących.
  • http://www.dw.com/de/deutsch-lernen/nachrichten/s-8030 – tzw. langsam gesprochene Nachrichten. To już trochę wyższa szkoła jazdy – wiadomości po niemiecku czytane w wolniejszym tempie, dodatkowo z napisami. Dla jednych tempo jest jak najbardziej ok., ale spotkałam się też z opiniami, że za wolno. Wypróbujcie sami. Mimo wszystko polecam do słuchania, gdyż tematyka zawsze na czasie – aktualna sytuacja w Niemczech i na świecie.
  • https://www.youtube.com/watch?v=KPoVPTX76Io – nauka czasu przeszłego poprzez słuchanie to świetna sprawa – link ten świetnie można wykorzystać na lekcjach wprowadzających to zagadnienie gramatyczne.
  • http://www.dw.com/de/der-audiotrainer-als-podcast/a-5299961 – Audiotrainer ze strony Deutsche Welle (www.dw.de) do ściągnięcia na Wasze urządzenie np. telefon  – tematy głównie do ćwiczenia gramatyki, z możliwością wykonania ćwiczeń (w wersji pdf na stronie internetowej). Minusem jest tylko to, iż ćwiczenia są w wersji angielsko – niemieckiej. Ale słucha się oczywiście po niemiecku.
  • http://www.dw.com/de/deutsch-lernen/radio-d/s-9603 – Radio D to cykl słuchowisk dla grup początkujących A1 i A2. Świetny pomysł i sposób na regularne ćwiczenie umiejętności rozumienia za słuchu.
  • http://www.ardmediathek.de/tv/sendungen-a-z?buchstabe=A –  ARD Mediathek to archiwum niemieckiej stacji telewizyjnej. Możecie tu nie tylko posłuchać, ale przede wszystkim obejrzeć wszystkie programy, które pojawiły się na ekranie telewizyjnym w przeciągu ostatnich tygodni.
  •  http://www1.wdr.de/fernsehen/quarks/index.html – Quarks & Co – to telewizyjna seria programów o nauce, ciekawostkach, aktualnych wynalazkach – coś na wzór znanego programu Galileo, ale bardziej przystępne dla uczących się j. niemieckiego.
  • http://www.goethe.de/lrn/prj/gad/deindex.htm – Goethe Institit udostępnia również ciekawy podcast do słuchania dla osób uczących się j. niemieckiego.
  • http://www.deutsch-to-go.de/ – trochę tekstów do słuchania i od razu do ćwiczenia. Fajna strona – polecam. Świetny pomysł na szybkie ćwiczenia, które w wersji interaktywnej znajdziecie od razu pod słuchanym tekstem.

3. Nie bójcie się słuchać.

Wielokrotnie spotykam się z dziwnym strachem u moich uczniów przed słuchaniem czegokolwiek po niemiecku. Często już na starcie wychodzą z założenia, że nic nie zrozumieją, że oni przecież dopiero zaczynają i mają za mały zasób słownictwa.                  W przypadku języka niemieckiego jakoś tak się najczęściej składa, że strach ma wielkie uszy :).

A wystarczy założyć sobie cele i małymi kroczkami słuchać i wsłuchiwać się. Spróbujcie chociażby po to, aby oswoić ten strach i ucho z nowym językiem.

4. Nie każdy uczący się j. niemieckiego musi być zaraz tłumaczem 🙂

Kolejny mur na jaki trafiam wśród moich studentów, to przekonanie, że jeśli nie rozumieją wszystkich słów, to nie zrozumieją już niczego. I tak wszystko przebiega dobrze do momentu, aż trafią na to nieznane słowo. Wtedy blokują się na tym słówku i dalej ani rusz – całe słuchanie runęło w gruzach, a koncentracja gdzieś odpłynęła.

Musicie nauczyć się słuchać wybiórczo. Koncentrujcie się tylko na zadaniu i poleceniu, które macie wykonać. Czy będzie ono narzucone przez Was czy przez autora słuchowiska – nie ma to znaczenia. Ważne, aby nie słuchać bez sensu. Zawsze powinniście narzucić sobie cel. Słuchając radia postawicie sobie np. zadanie, że codziennie posłuchacie pogody i postaracie się usłyszeć, jaka pogoda będzie w stolicy Niemiec. Możecie to sprawdzić potem np. na stronach z prognozą pogody np. http://www.wetter.de/deutschland. Powtarzajcie takie słuchanie np. przez 7 dni. Sami dostrzeżecie efekty.

Takie słuchanie pomoże Wam też świetnie wykształcić rozumienie z kontekstu. Nauka języka obcego to bowiem również sztuka zgadywania, wiązania faktów itp.

5. Dyscyplina i metoda małych kroczków.

Czy wiecie co to jest krzywa zapamiętywania? Metoda ta polega na systemie powtarzania informacji. Wystarczy z materiału do nauki wybrać najważniejsze informacje, słowa klucze, kilka zapamiętanych słówek, a następnie powtarzać je w określonych odstępach czasowych:

  • po 10 min 
  • po 1h 
  • po 2h 
  • po 6h 
  • po 24h 
  • po tygodniu 
  • po miesiącu 
  • po 2 miesiącach 
  • po 6 miesiącach 

Ta skuteczna metoda pozwala na przenoszenie zdobytych, nauczonych informacji do pamięci długotrwałej. Sprawdza się również przy słuchaniu. Dzięki systematycznemu powtarzaniu tej strategii i co najważniejsze, ucząc się zaledwie kilkanaście minut dziennie, jesteście w stanie nauczyć się informacji i zapamiętać je na długie lata. Dyscyplina jest zatem ogromnie ważna. Małymi kroczkami możecie osiągnąć wielkie cele :).

6. Zabawa, zabawa – Deutsch macht Spaß!

Pamiętajcie, aby nauka sprawiała Wam przyjemność. Dajcie sobie czas na przyswojenie nowego materiału, powtarzajcie spokojnie, akceptujcie błędy. Tak, tak… Wszystko potrzebuje czasu. Nagradzajcie się za małe sukcesy! Powtarzajcie sobie, że się uda! Pozytywne nastawienie potrafi zdziałać cuda!

Postaram się Wam pomóc na moim blogu. Śledźcie moje wpisy, komentujcie, pytajcie! Wspólnie znajdziemy antidotum na Wasze rozterki językowe.

Aby nie było potem z tym rozumieniem, jak w poniższym filmiku z YouTube:

 

Ich wünsche Euch viel Spaß beim Hören 🙂 !!!

E.